
مخلوط مواد آلی و مواد معدنی بر روی سطح زمین، تشکیل خاک را می دهد. خاک محیط مناسبی را برای رشد گیاه ایجاد می کند. فرآیند تشکیل خاک یک فرآیند طولانی است که در طی سالیان دراز اتفاق می افتد. در طی این فرآیند مواد حاصل از سنگ های فروپاشی شده و فرسایش یافته که مواد معدنی را تشکیل می دهند با مواد آلی حاصل از تجزیه موجودات زنده مخلوط شده و خاک را به وجود می آورند. با توجه به متفاوت بودن مواد تشکیل دهنده خاک، نوع خاک ها نیز متفاوت خواهد بود.
خاک ها از طریق استقرار گیاه و همچنین جذب آب و مواد غذایی، محیط و بستر مناسبی را جهت رشد و نمو گیاهان فراهم می سازند. خاک موجود در باغچه با خاک گلدان که در داخل آن گیاهان آپارتمانی و یا گل های فصلی کاشته می شوند، متفاوت می باشد. معمولا خاک گلدان ترکیبی از خاک باغچه با اجزای مختلف است که هرکدام از این اجزا تامین کننده یکی از نیازهای گیاه می باشند. از جمله اجزای تشکیل دهنده خاک گلدان ها می توان به پیت ماس، کوکوپیت، پرلیت، خاک برگ، کمپوست، شن یا ماسه، ورمی کمپوست، خاک لوم، لیکا و هموس اشاره نمود. در اینجا به بررسی و معرفی خاک برگ خواهیم پرداخت.
انتخاب خاک مناسب جهت رشد و سلامتی گیاه بسیار مهم می باشد. نوع خاک و اجزای تشکیل دهنده آن بستگی به نوع گیاه دارد. خاک برگ یکی از خاک های ارگانیک می باشد که از روی هم جمع شدن، انباشته شدن و پوسیدگی دمبرگ های درختان، چمن های قیچی شده و ... به وجود می آید. خاک برگ به دلیل سبک و قابل نفوذ بودنش، تهویه کننده بسیار با ارزشی برای خاک به حساب می آید و بستری مناسب جهت رشد گیاهان زینتی فراهم می آورد.
خاک برگ ها انواع مختلفی داشته که به لحاظ خواص فیزیکی و شیمیایی متفاوت می باشند. در واقع تفاوت در انواع مختلف خاک برگ ها ناشی از متفاوت بودن نوع گیاهی است که از برگ آن، خاک برگ تهیه شده است. امروزه از طریق گل فروشی آنلاین ، در هنگام خرید گیاهان زینتی و آپارتمانی می توان خاک برگ و یا هر خاک مناسب آن را نیز که در بسته بندی های کاملا بهداشتی تهیه شده اند به صورت خرید اینترنتی تهیه نمود.
از آنجا که خاک برگ از روی هم انباشته شدن برگ های پوسیده به دست می آید؛ بنابراین بهترین فصل تهیه خاک برگ همزمان با شروع فصل ریزش برگ ها یعنی پاییز می باشد. به همین منظور ابتدا برگ های خشک درختانی با رگبرگ های خشن و ضخیم (مانند افرا، نارون و ...) را جمع آوری می نماییم. از هرمکانی نمی توان برگ جمع آوری نمود؛ بلکه بهتر است از مکانی که برگ های آنجا تحت تاثیر آلودگی هوا قرار دارند خاک برگ تهیه نشود. بنابراین برگ های درختان خیابان های شلوغ با آلودگی هوای بالا برای تهیه خاک برگ مناسب نیست. همچنین می توان علاوه بر برگ به جمع آوری چمن نیز پرداخت.
بعد از جمع آوری برگ های مورد نیاز،گودالی را به شکل گرد و یا مربع تهیه نمایید. سپس در داخل گودال یک لایه یرگ ریخته و به منظور تامین رطوبت، روی آن را آب پاشی بنمایید. برای تسریع در پوسیده شدن برگ ها می توان مقداری کود ازته مانند اوره نیز به برگ ها اضافه نمود. سپس مجددا یک لایه برگ ریخته و آب پاشی و کود پاشی بنمایید. نتیجتا در اثر رشد و نمو باکتری ها، برگ ها پوسیده شده و بعد از 8 الی 12 ماه خاک برگ برای استفاده آماده می باشد. البته خاک برگ های قدیمی تر و 3-4 ساله به لحاظ کیفی و مرغوبیت بهتر هستند.
همچنین می توان برگ ها و چمن های هرس شده را درون یک کیسه جمع آوری نموده و پس از تامین رطوبت مورد نیاز، در ان را ببندیم البته به منظور ایجاد تهویه مناسب در کیسه، بهتر است روزنه هایی را بررروی کیسه ایجاد نماییم. بدین طریق بعد از گذشت 2 سال خاک برگ آماده می باشد.
پس از گذشت مدت زمانی بهتر است مواد داخل گودال را مخلوط نموده و به مکان دیگران انتقال یابد. این کار بدین منظور انجام می گیرد که گرمای بیش از اندازه تولید نگشته و از طریق هوا رسانی، باکتری ها از بین نروند و همین امر روند تولید خاک برگ را سرعت می بخشد. بعد از آماده شدن خاک برگ، آن را الک می کنیم تا چوب ها و زوائد آن جدا شود و به منظور از بین بردن آفات و امراض احتمالی موجود در آن، بهتر است قبل از استفاده، خاک برگ ضدعفونی شود.