خاک و کود گیاهی

خاک، یکی از عناصر اصلی و مهم در پرورش و رشد هرگیاهی به حساب میاد و ترکیب و مواد مغذی موجود در خاک برای رشد گیاهان آپارتمانی از اهمیت بالایی برخوردار هست. اگر در انتخاب خاک مناسب گیاه دقت نکنید، امکان دارد که شرایط گیاه تامین نشود و باعث از بین رفتن و پوسیدگی ریشه گیاه شود.

خاک سبک برای گلدان گیاهان آپارتمانی

سبک بودن و خلل و فرج داشتن خاک سبک گلدان به این منظور است که آب به راحتی درون آن حرکت و به اندازه ای نباشد که نتواند هیچ رطوبتی را حفظ کرده و همه آن را از قسمت زهکش خارج کند. اگر خاک گلدان گیاهان آپارتمانی سنگین باشد و منافذ کافی درون آن وجود نداشته باشد، دچار غرقابی شدن می شود و با آبیاری   هیچ منفذی برای تنفس ریشه باقی نخواهد ماند. خاک گلدان ها می تواند مقداری آب نگه دارد و اجازه عبور هوا به درون خود را نیز بدهد، همچنین از میکروارگانیسم   ها هم حمایت کرده و مواد غذایی و عناصر مغذی که برای رشد و سلامت گیاهان آپارتمانی ضروری است، را هم حفظ کند.

خاک برگ

خاک برگ چیست؟ خاک برگ که از پوسیده شدن موادی مانند دمبرگ درختان، چمن های قیچی شده و غیره حاصل می شود. خاک برگ برای گل ها و گیاهان ارزش غذایی خاصی ندارد و فقط بخاطر سبک و قابل نفوذ کردن خاک از آن استفاده می شود. از خاک برگ به عنوان یکی از خاک های بستری برای گیاهان زینتی و آپارتمانی استفاده می کنند.

طرز تهیه خاک برگ

برای تهیه خاک برگ در فصل پائیز برگ های خشک درختانی که رگبرگ های ضخیم و خشن ندارند (مانند درختان میوه، افرا و نارون و …) را در محلی در روی سطح زمین یا در یک گودال بصورت یک لایه جمع آوری کرده، پس از آنکه با آب پاشی رطوبت لازم را تامین کردند، برای تسریع در پوسیده شدن آن ها مقداری کود ازته مانند اوره به آن اضافه می کنند.

سپس یک لایه دیگر برگ ریخته و با تکرار عمل آب پاشی و کودپاشی به انباشتن مقدار مورد نظر برگ می پردازند، در اثر رشد و نمو باکتری ها، برگ ها بتدریج پوسیده می شوند، معمولا هر از چندی این توده را از هم می پاشند و دوباره در محل دیگری روی هم می ریزند این کار به منظور جلوگیری از ایجاد گرمای بیش از حد در درون توده که باکتری ها را از بین می برد و هوا رسانی به باکتری های موازی انجام می گیرد. خاک برگ آماده شده را باید الک کرد تا چوب ها و قسمت های زاید آن جدا شود خاک برگ ممکن است محتوی بذرهای علف های هرز، آفات و امراض باشد، لذا باید قبل از مصرف گندزدائی گردد.

انواع روش های تهیه خاک برگ

اگر می خواهید بدانید که انواع روش های تهیه خاک برگ چیست ؟ باید بدانید که به طور کلی برای تهیه خاک برگ دو روش وجود وجود دارد که در ادامه به بیان آن پرداخته ایم:

1- روش اول تهیه خاک برگ

بهتر است پس از جمع آوری برگ ها رطوبت آن را بررسی کنید و اگر رطوبتی در آن بود آن ها را خشک کرده و سپس درون یک کیسه قرار دهید. شما می توانید با استفاده از یک چاقو سوراخ هایی را بر روی کیسه ایجاد کنید و سپس سر آن را ببندید و اجازه دهید تا به مدت ۲ سال به همین شکل باقی بمانند.

2- روش دوم تهیه خاک برگ 

برای اعمال روش دوم بهتر است تا محلی را با استفاده از توری های حصاری بر روی سطح زمین و یا در یک گودال به شکل گرد یا مربع ایجاد کنید و گوشه ها و اطراف آن را با استفاده از چوب بامبو محکم کنید. این روش زمانی بهترین نتیجه را در پی خواهد داشت که حجم برگ های آن بسیار زیاد باشد به همین خاطر اطمینان حاصل کنید که قاب موردنظر دارای حداقل یک متر باشد. در نهایت یک لایه برگ در داخل گودال بریزید و آن را به منظور تامین رطوبت لازم آبپاشی نمایید.

لازم به ذکر است که بگوییم شما می توانید برای سرعت بخشیدن به پوسیده شدن برگ ها مقداری از کود مثل اوره را به مواد اضافه کنید و سپس یک لایه برگ روی آن بریزید. البته توجه داشته باشید که بایستی عمل آبپاشی را مجدد تکرار نمایید و در نهایت با رشد و تکثیر باکتری ها برگ ها سریع تر پوسیده خواهند شد. برای جلوگیری از گرمای بسیار زیاد و از بین رفتن باکتری ها بهتر است تا پس از گذشت مدتی این مواد را به محل دیگری منتقل نمایید.

مدت زمان تهیه خاک برگ

به هم خوردن توده خاک برگ، مراحل پوسیده شدن را تسریع می کند. در شرایط عادی خاکبرگ پس از ۸ تا ۱۲ ماه قابل استفاده می گردد. ولی خاک برگ هایی که ۳ تا ۴ سال مانده باشند، ترجیح داده می شوند. برای تسریع در فرایند پوسیدگی می توانید کود مانند اوره به آن اضافه فرمایید. همچنین برای اینکه خاک برگ شما زودتر آماده شود و برگ ها زودتر پوسیده شوند از برگ های نازکی مانند برگ درختان نارون، افرا، چنار و غیره استفاده کنید. بهترین زمان برای تهیه خاک برگ فصل پاییز می باشد.

فواید و مزایای خاک‌ برگ

در توضیح اینکه مزایای خاک برگ باید بدانید که خاک‌ برگ رطوبت را در خود نگه می ‌دارد، این نوع کود از زهکشی خوب و مناسبی برخوردار است و خاک‌ برگ به سبک و قابل‌ نفوذ شدن خاک کمک می ‌کند.

بهترین ترکیب خاک گلدان

بهترین خاک برای گیاهان آپارتمانی در حالت معمولی استفاده از ترکیب چهار عنصر طبیعی به نسبت های درست است. این چهار عنصر ترکیب یک به چهار ماسه، خاک برگ، خاک باغچه الک شده و کود حیوانی کاملا پوسیده می باشد.

این ترکیب بهترین حالت نگهدارندگی آب، بهترین زهکشی آب و منبع تغذیه گیاه و همچنین شرایطی درست برای تنفس ریشه گیاه را دارا می باشد. مخلوط خاک باید دارای ساختمانی باشد، که آب بتواند به راحتی در آن نفوذ کند و تخلخل  خاک در وضعیتی باشد که آب اضافی را خارج کند تا به ریشه‌ گیاه صدمه نزند و باعث خفگی آن نشود و از طرفی بر اثر آبیاری ‌های پی در پی متراکم و سطح خاک سفت نشود.

• سوالات متداول

1- چرا هنگام استفاده از خاک برگ برای تعویض گلدان نباید آن را فشار داد؟

به این علت که فشردگی زیاد خاک برگ سبب می ‌شود که خاک برگ‌ ها به هم بچسبند و از ورود هوا و تنفس ریشه که برای رشد گیاه بسیار مهم و ضروری است جلوگیری نماید.

2- موارد عدم استفاده ار خاک برگ چیست؟

ترجیحا در خاک گیاهان گوشتی و کاکتوس ها از خاک برگ استفاده نکنید، چون خاک برگ رطوبت را در خود نگه می ‌دارد و باعث پوسیدگی ریشه در کاکتوس و گیاهان گوشتی می‌ شود. خاک مناسب گلدان های گیاهان گوشتی باید دارای زهکشی بسیار خوبی باشد و به گونه ای باشد که به هیچ وجه آب مازاد را در خود نگه ندارد. گیاهان گوشتی معمولا آب فراوانی را در برگ ها و ساقه خود ذخیره می کنند و این خاصیت بوته هایی است که جزء خانواده ای از گیاهان سرزمین های خشک و بیابانی می باشد.

3- آیا خاک برگ دارای مواد غذایی می‌ باشد؟

خیر، خاک برگ‌ ها فاقد مواد غذایی هستند و یا بسیار ناچیز است و بیشتر برای سبک کردن خاک و بهبود بافت خاک استفاده می ‌شود.